Kim Vạn Đường là người có tri thức nhưng không có
can đảm và thể lực đủ để xuống đấu, vào tới trong núi thì lão chỉ còn
được nửa cái mạng, cũng chẳng thể bắt buộc lão làm thêm được chuyện gì,
vì thế mà lão được phép ở lại trong doanh địa nghỉ ngơi. Còn những người khác bắt đầu tiến hành lục soát xung quanh, thỉnh thoảng lại có người
đem vài món đồ trở về, phần lớn đều là sách lụa và thẻ tre*, công việc
của lão là xác nhận và phân loại. Cho nên khi hỏi tới cổ mộ kia hình
dạng thế nào lão cũng không biết, bản thân lão cũng chẳng dám hỏi, chỉ
biết là khi người ta bảo lão phân biệt đồ đạc, lão tự ngẫm ra được một
vài chuyện.
Lão răng vàng có thể xác định được thứ nhất là chỉ có một cổ mộ ở
đây, vì những món đồ lão ngồi phân loại chỉ có sách lụa và thẻ tre,
trình độ bảo tồn có sự chênh lệch rất lớn, hơn nữa nội dung bên trong
rất hỗn độn, có thư, có sách cổ, lại có cả giấy lụa. Có rất nhiều người
nhận thư, tên họ không giống nhau, lão cảm giác nơi đây chắc chắn phải
có một quần thể cổ mộ tương đối lớn, vị trí mà những người kia đang khai quật có thể chỉ là một phần của nó.
Thứ hai là trong cả đội chỉ có mình lão là người đảm nhận vai trò
phân loại và giám định, mà tất cả những đồ đào lên người ta mang tới cho lão nhìn cơ bản đều là công văn giấy tờ sổ sách cổ, xem ra mục đích của bọn họ khi quật cổ mộ này là để tìm sách cổ.
Thứ ba là nhân số trong đoàn thường xuyên giảm xuống, ngày nào doanh
địa cũng xảy ra cãi vã, nội dung của những cuộc gây gổ đó chủ yếu là vì
lúc đào móc có người xảy ra chuyện, mọi người bắt đầu mượn cớ đổ lỗi cho nhau.
Việc khôi phục và phân loại sách cổ tiêu tốn rất nhiều thời gian, mà
điều khiến cho lão không ngờ chính là lão tưởng chỉ cần một hai tháng là có thể hoàn thành cuộc giao dịch, nhưng thực chất nó kéo dài suốt ba
năm trời. Ba năm, lão răng vàng luôn phải giám định không ngừng nghỉ
những văn tự cổ kia, suy đoán triều đại, công dụng, thử phiên dịch ý
nghĩ bên trong, dường như cả đoàn người đều nằm dưới một áp lực cực lớn, trong thời gian đó không có bất cứ một trao đổi nào, ai nấy đều lặng lẽ dốc sức làm việc. Lão vô cùng lo lắng, răng bắt đầu rụng, thể trọng từ
một trăm năm mươi cân chuyển thành bảy mươi cân, nếu ngày kia không tới, lão chắc mình sẽ phải vùi xác ở đây.
Mãi cho tới tết Đoan Ngọ năm thứ ba, cái áp lực và bế tắc trong công
việc bỗng nhiên bị phá vỡ, người ta không còn đưa sách cổ tới cho lão,
cuối cùng thì lão cũng không phải ngày ngày ngồi trong lều làm cái công
việc cực độ khô khan kia nữa.
Ban đầu lão không thích ứng được với cảm giác giải phóng đột ngột đó, nhưng những lo âu dần dần giảm bớt, lão có thời gian để đi ra khỏi lều
thăm thú, lang thang trong doanh địa, lúc đó lão mới phát hiện, hóa ra
nơi mình đang ở cũng rất tuyệt vời.
Bọn họ đóng quân tại một khu đất bằng phẳng trên vùng núi, nếu ở gần
đó có thôn trại nào thì mảnh đất bằng phẳng này chắc chắn sẽ được khai
hoang thành đồng ruộng. Nhưng nơi đây tất cả đều là đại thụ rợp trời,
lại xa khu dân cư, có lẽ muốn liên lạc thông tin ở đây vô cùng bất tiện. Phóng tầm mắt nhìn ra dãy núi xa xa, có thể thấy những đỉnh núi tuyết
sừng sững trập trùng, mây mù uốn lượn, thanh khiết không vướng bụi trần, lại thêm những vạt rừng xanh mướt um tùm vắt ngay thân núi, cái xanh
biền biệt đó, không phải là màu của những bụi cây ở Long Tỉnh đất Giang
Nam, cũng không phải là màu ngọc phỉ thúy của thành Bắc Kinh, đó là màu
xanh thẫm hơn đổ mực. Bao trùm cả một vùng rộng lớn là sắc xanh của thực vật đầy sức sống.
Không khí trong núi vô cùng trong lành, lão đột nhiên có cảm giác rất mới lạ, giống như là bản thân vừa giác ngộ được, ba năm u ám vừa rồi
trong giây lát liền trôi hết sạch.
Sau khi thân thể đã khôi phục, lão bắt đầu phát sinh hứng thú đối với những thứ xung quanh, lúc đó trong tư duy của mình lão nghĩ ra rất
nhiều ý tưởng. Lão thấy là tất cả bốn phía nơi này chưa hề có sự khai
phá của con người, dự là sẽ có một quần thể cổ mộ dù có tồn tại hay
không thì cũng chỉ có thể ở trên vùng đất này mà thôi. Nhưng bốn phía
đều là những dãy núi lớn cao chót vót, nhìn như dùng đao bổ ra thành
núi, tỷ lệ có một quần thể cổ mộ quy mô lớn là không cao.
Vì nhàn cư vi bất thiện hay do lòng hiếu kỳ, bỗng một ngày lão lén đi theo phía sau một đoàn người vào núi, cúi người leo lên một ngọn núi,
đang đi trên sườn dốc đột nhiên hiện ra một khe đá rất lớn dựng thẳng
đứng, phần vách đá như bị ai dùng đao bổ vuông góc, khiến cho đường vòng cung đều biến mất, gần như chỉ để lại những mặt đá gập ghềnh dốc đứng.
Một thác nước nhỏ đổ từ trên đỉnh xuống vách đá, tràn lên tán cây cổ thụ bên dưới, nước bắn tung tóe khắp nơi.
Kiểu vách đá dựng đứng này thường xuất hiện ở ven bờ sông, như bờ
Trường Giang có di tích chữ viết và tượng phật khắc trên đá cũng giống
như thế này. Vách đá nơi đây có khả năng là vì trước kia từng có một
nhánh sông lớn chảy qua, còn giờ con sông đó đã thay đổi dòng chảy. Nhìn về phía trước quả nhiên là đúng như vậy, vách đá liên tiếp chạy dài hơn mười cây số, hoàn toàn nhìn không thấy đầu bên kia.